İtilaf Devletleri’nin galibiyeti ile sonuçlanan Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) sonrasında, Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak paylaşımı devam ediyordu.
İttihat ve Terakki Partisi yönetimindeki Osmanlı, saldırıların durmasını ve Müttefik Devletlerle barış antlaşması imzalamayı istiyordu. Osmanlı Devletini fiilen bitirecek olan Mondros Mütarekesi (Ateşkes), 30 Ekim 1918 tarihinde Limni adasının Mondros Limanı’nda demirli bir İngiliz gemisinde imzalandı. Bu antlaşma 25 madde içeriyordu ve Osmanlı Devletinin elde kalan son topraklarını işgale açık hale getiriyordu. İmzalanan Mondros mütarekesine karşı, bir Osmanlı subayı olan Mustafa Kemal Paşa başta olmak üzere, toplumun her kesiminden büyük tepki vardı.
İşte bu koşullarda, Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıkarak, toplumun tepkisine tercüman olmuş, Anadolu’da Kurtuluş Savaşını başlatmıştı.
Kurtuluş Savaşı hızla devam ederken, Mustafa Kemal Paşa, 23 Nisan 1920 tarihinde, Büyük Millet Meclisinin (BMM) açılışını yaptı. Bu tarih aynı zamanda Türkiye’nin egemenliğini dünyaya ilan ettiği gündür. Kurtuluş Savaşı artık, ülkenin tüm bölgelerinden gelen milletvekillerinin karar organı olan TBMM tarafından yönetiliyordu.
23 Nisan 1921 gününün milletin hürriyet ve bağımsızlık yolundaki kararlılığının bir göstergesi olarak dünyaya ilanı düşüncesiyle, bu tarihin milli bayram olması konusu Meclis’e getirilmiş, yapılan görüşmeler sonucunda “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ilk Yevm-i Küşadı olan 23 Nisan Günü Milli Bayramdır” hükmüyle kabul edilerek Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk milli bayramı olmuştur.
Hakimiyet-i Milliye Bayramı (önceleri 1 Kasım, sonra 23 Nisan), saltanatın kaldırılışının ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu gerçekleştiren TBMM’nin
açılışının egemenliği padişahtan alıp halka vermesini kutlamak amacını taşırken, daha sonraki yıllarda, çocukların ülkenin gelecek kuşaklarının yöneticisi olacağı ve Atatürk’ün çocuk sevgisi de dikkate alınarak, bu tarihin bir “çocuk bayramı” olarak kutlanması gündeme geldi. Çocuk Bayramı, 1927 tarihinden itibaren Türkiye Himaye-i Etfal Cemiyeti’nin öncülüğünde düzenli olarak kutlanmaya başlanmış ve 1929’da kapsamı genişletilerek 23-29 Nisan tarihlerini içine alan Çocuk Haftası’na dönüştürülmüştür.
Çocuklarımızın bir gelenek olarak bazı makamlarda oturtulması ve törenlere katılan öğrencilerin Ankaralı ailelerin yanında misafir edilmesi geleneği de bu yıllarda başlamıştır. Günün resmi kabulü ise 27 Mayıs 1935 tarihinde çıkarılan “Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun” ile gerçekleşmiştir. UNESCO’nun 1979’u “Çocuk Yılı” olarak duyurmasının ardından, kapsamı genişletilerek, birçok ülke çocuklarının da katılımıyla uluslararası bir boyut kazanmış ve “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” olarak kutlanmaya başlanmıştır.
23 Nisan artık Dünya Çocuklarının bayramı olarak kutlanmaktadır. Çocuklar savaşı değil, barışı tercih ederler.
Böylece Türkiye ve dünya çocuklarına barışı öne çıkaran bir “Bayram” etkinliği sunan ilk ve tek lider Atatürk ve devlet de Türkiye olmuştur.
“Küçük hanımlar, küçük beyler! Sizler hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı ve ikbal ışığısınız. Memleketi asıl ışığa boğacak olan sizsiniz. Kendinizin ne kadar önemli, değerli olduğunuzu düşünerek ona göre çalışınız. Sizlerden çok şey bekliyoruz.”
Mustafa Kemal Atatürk
